Wat is meergeneratie gemeenschappelijk wonen?

In onze woongemeenschappen wonen verschillende generaties samen – starters, gezinnen en senioren – ieder in hun eigen woning, met gedeelde ruimtes. Ze vormen een levendige gemeenschap. Het is wonen met oog voor elkaar: zelfstandig, maar niet alleen.

 

“We hebben allemaal onze eigen voordeur, maar de ontmoetingsruimte is ons tweede huis.”

 

Waarom is dit belangrijk voor IJsselmonde?

Net als in de rest van Nederland is gemeenschappelijk wonen ook voor de gemeenten Barendrecht, Ridderkerk, Rhoon en IJsselmonde (Rotterdam) ‘hot’.

Gemeenschappelijk wonen:  

• bevordert doorstroming op de woningmarkt
• helpt ouderen langer zelfstandig te wonen
• vermindert eenzaamheid, voorkomt zorg en versterkt verbinding met de buurt
• sluit aan bij de speerpunten in woonvisies van gemeenten: betaalbaarheid, doorstroming en ontmoeten.

 

Hoe ziet een gemeenschappelijk wonen hof of erf eruit?

• Variatie in woningtypes
  Van compacte studio’s voor jongeren tot gezinswoningen en levensloopbestendige woningen voor ouderen.
• Gedeelde voorzieningen
  Een gemeenschappelijke ruimte voor activiteiten en ontmoetingen, een gezamenlijke tuin om samen te werken en ontspannen, en deelvoorzieningen zoals fietsen en auto’s.
• Een sterke gemeenschap
  Bewoners organiseren samen activiteiten, ontmoeten elkaar en creëren een plek waar iedereen zich thuis voelt.

 

Dit zijn de woonwensen per leeftijdsgroep

Jongeren (18-34 jaar)

Behoefte: Betaalbaarheid, sociale dynamiek, flexibiliteit

Functionele wensen:

• betaalbare woonruimte, vaak met gedeelde faciliteiten om kosten te drukken
• gemeenschapsgevoel en sociale contacten, zoals gezamenlijke activiteiten en spontane ontmoetingen
• mogelijkheid om werk en studie te combineren, bijvoorbeeld met coworking- of studieruimtes
• duurzaamheid en innovatieve woonvormen, zoals tiny houses of circulair bouwen
• flexibiliteit in huur- of koopconstructies, aangezien hun levensfase snel kan veranderen.

 

Middenleeftijd (35-59 jaar, gezinnen en werkenden)

Behoefte: Balans tussen privacy en gemeenschap, kindvriendelijkheid, stabiliteit

Functionele wensen:

• ruimte voor gezin of werk, bijvoorbeeld woningen met meerdere slaapkamers en thuiswerkfaciliteiten
• veilige, kindvriendelijke omgeving met gezamenlijke speelplekken en activiteiten voor kinderen
• balans tussen sociale interactie en privacy: gedeelde ruimtes zijn fijn, maar een eigen plek is essentieel
• duurzaamheid en gemeenschapsgevoel, met aandacht voor bijvoorbeeld gedeelde tuinen of energievoorzieningen
• mogelijkheid om actief bij te dragen aan de gemeenschap (bv. in beheer, educatie of organisatie van activiteiten).

 

Ouderen (60+ jaar, werkenden en gepensioneerden)

Behoefte: Sociale verbinding, comfort, levensloopbestendigheid

Functionele wensen:

• minder eenzaamheid en meer sociale interactie door een actieve gemeenschap
• woningen die levensloopbestendig zijn (gelijkvloers, zonder drempels, met zorgopties op termijn)
• mogelijkheid om betrokken te blijven, bijvoorbeeld door vrijwilligerswerk of het ondersteunen van jongere bewoners
• rust en veiligheid, met een woonomgeving die zowel levendig als niet te druk is
• duurzame en energiezuinige woningen, mede vanuit kostenoverwegingen.

 

Onze concrete ontwerpprincipes

Dit zijn ontwerpprincipes die inspelen op deze woonwensen en de verbinding versterken

1. Woningindeling: Privacy én Gemeenschap

• Jongeren - Kleine, betaalbare woningen of studio’s, liefst met gedeelde voorzieningen (bijv. wasserette of werkplek).
• Middenleeftijd/gezinnen - Ruimere woningen met flexibele indelingen en mogelijkheid tot thuiswerken.
• Ouderen - Levensloopbestendige woningen (gelijkvloers, brede deuren, geen drempels) met zorgopties in de toekomst.

Tip: Wisselende woninggroottes door elkaar mengen om diverse leeftijden te spreiden en ontmoeting te bevorderen.

 

2. Slimme gedeelde ruimtes: Toegankelijk en multifunctioneel

Centraal ontmoetingspunt

• Een gemeenschappelijke woonkamer met keuken voor spontane ontmoetingen, koffiemomenten of gezamenlijke maaltijden.
• Aanpasbaar gebruik: overdag coworking, ’s avonds filmavond of buurtbijeenkomst.

Buitenruimtes

• Gezamenlijke binnentuin of hof: Ontmoetingsplek met speelruimte voor kinderen, zithoeken en groen.
• Buitenkeuken & moestuin: Gezamenlijk tuinieren en koken als verbindende activiteit.

Werk- en studieplekken

• Open werkruimtes met wifi voor jongeren en thuiswerkers.
• Stilteplekken voor geconcentreerd werk of lezen.

Tip: Plaats gedeelde ruimtes op ‘verkeersstromen’ zoals entrees, trappenhuizen of hofjes om spontane ontmoetingen te stimuleren.

 

3. Activiteiten en gemeenschapsgevoel: Verbinding tussen leeftijden

Dagelijkse informele ontmoetingen

• Koffie-uurtjes, open werkplekken en gedeelde eetmomenten.
• Semi-open keukens of gedeelde eettafels in hofjes voor spontane etentjes.

Leeftijdsoverschrijdende ruilsystemen

• Jongeren helpen ouderen met technologie of klusjes.
• Ouderen geven oppas, coaching of koken voor jongere gezinnen.
• Gezamenlijke deelauto’s, fietsen en gereedschap.

Evenementen en activiteiten

• Film- of spelavonden, tuinwerkdagen, workshops en lezingen.
• Seizoensgebonden feesten (zomer-BBQ, herfstmarkt, Sinterklaasviering).

Tip: Een gezamenlijke WhatsApp-groep of prikbord helpt bij het delen van kleine hulpvragen en activiteiten.

 

4. Duurzaamheid als gedeelde waarde

Energie & Milieu

• Gemeenschappelijke zonnepanelen en energieopslag.
• Regenwateropvang en gezamenlijke moestuin.
• Goede isolatie en circulair bouwmateriaal voor lage woonlasten.

Delen en hergebruiken

• Gedeelde werkplaatsen, bibliotheek of spelotheek.
• Kringloophoek voor meubels en kleding.  

Tip: Duurzaamheid trekt alle generaties aan en stimuleert samenwerking tussen bewoners.

 

Meedoen?